Austriart

  • Literatura
  • Muzyka
  • Film
  • Teatr
  • Sztuki piękne
  • Filozofia
  • Recenzje
  • Wywiady

Bądź z nami na bieżąco!

Najnowsze artykuły

  • Tadeusz Rittner | Moje życie 20 kwietnia 2021
  • Chwila mrocznych odczuć [Peter Handke „Godzina prawdziwych odczuć”] 30 stycznia 2020
  • Świat jest słabszy od wiersza [Wiersze Ericha Frieda] 15 stycznia 2020

Austriart

  • Literatura
  • Muzyka
  • Film
  • Teatr
  • Sztuki piękne
  • Filozofia
  • Recenzje
  • Wywiady
Literatura,

Świat jest słabszy od wiersza [Wiersze Ericha Frieda]

by Redakcja15 stycznia 2020no comment
Thomas Stokes

Thomas Stokes

Po obfitującym w nowości wydawnicze 2019 roku nie mniej ciekawiej zapowiada się raczkująca „dwudziestka”. W tym roku spodziewamy się kolejnego tomu z serii Śpiewać to być, poświęconej poezji austriackiej, od lat już redagowanej i tłumaczonej przez Ryszarda Wojnakowskiego. A czytać będziemy Ericha Frieda.

Erich Fried (1921 – 1988) | Austriacki poeta, pisarz, felietonista i tłumacz pochodzenia żydowskiego

Jako Austriak żydowskiego pochodzenia tuż po śmierci ojca w 1938 roku wyemigrował do Anglii, gdzie założył grupę wsparcia Emigrantenjugend. Dorywczo parał się bibliotekarstwem, przez krótki okres rozwoził mleko, zatrudniał się w fabrykach, w końcu był członkiem redakcji wielu nowo powstających brytyjskich czasopism. Był komentatorem politycznym w dziale BBC German Service i właściwie z tym okresem wiążą się przypisana mu łatka „poety politycznego”. Fried w rzeczy samej nie funkcjonował jako literat poza nieodzownym, według jego własnych słów, obowiązkiem zaangażowania polityczno-społecznego. Jego praca dziennikarska formowała w nim określone spojrzenie, nadawała mu cech bacznego obserwatora i bezkompromisowego, nie pozbawionego złudzeń, ale i kontrowersyjnych sympatii (określił Ulrike Meinhof „największą Niemką od czasu Róży Luksemburg”) komentatora. Prowokował nie tylko felietonami, czy oszczędną w formie poezją o schludnych wersach i jeszcze bardziej uszczypliwych, niekiedy cynicznych treściach. Podsycał ogień konfrontacji na tle społecznym i moralnym również na deskach operowych – był m.in. autorem słynnego libretta do opery Arden muss sterben (1967) z muzyką brytyjskiego kompozytora Alexandra Goehra. Swoje polityczne dezaprobaty prezentował w niewybrednym stylu również podczas ulicznych manifestacji czy protestów, a jego stanowcza reakcja na śmierć jednego z miejskich guerillas zakończyła się znieważeniem berlińskiej policji i więzieniem. O jego uwolnienie apelował sam Heinrich Böll.

Niektórzy
nie chcą protestować
przeciwko pewnym metodom
stosowanym przez policję
bo uważają
że to plotka i nieprawda
i boją się
tych, którzy tak twierdzą

 

Inni znowu
nie chcą protestować
przeciwko pewnym metodom
stosowanym przez policję
bo uważają
że to nie plotka, tylko prawda
i boją się
tych metod

 

„Caged Animal Syndrome” | Thomas Stokes

U podstaw jego przekonania o regresie człowieczeństwa, a więc dehumanizacji człowieka jako twórcy i wyznawcy wartości umysłowo-duchowych leży nieumiejętność zbudowania więzi między nim samym a „tym drugim”. Nie siląc się na wielkie metafory i chwytliwe metonimie należałoby zamknąć owo przekonanie wszystko mówiącą puentą, wpisaną w Różewiczowskie wersy o człowieku współczesnym, tym, którego opisuje, po części dystansując się od c z ł o w i e k a jako istotny ułomnie poznającej, sam Fried, a mianowicie, że człowiek współczesny / spada we wszystkich kierunkach
równocześnie / w dół w górę na boki / na kształt róży wiatrów.

Także nieprzeżyte życie
się kończy
wprawdzie może wolniej
niż bateria
w latarce kieszonkowej
której nikt nie używa
Ale to niewiele daje
Gdy się chce
tę latarkę
(powiedzmy)
po tylu i tylu latach
wyłączyć
nie wydobywa się z niej nawet tchnienie światła
a gdy ją otworzysz
znajdziesz tylko swoje kości
a jeśli będziesz miał pecha
również one
będą już zupełnie spróchniałe
Wtedy i ty
równie dobrze
mógłbyś świecić

 

„Curiosity” | Thomas Stokes

Zaangażowanie polityczno-społeczne Frieda w dużej mierze pochłonęło jego wyraz twórczej ekspresji. Mawiano o nim, że jest dziennikarzem wśród poetów i poetą wśród dziennikarzy. Niezmordowanie przeistaczał polityczną rzeczywistość w poezję, ale i w w samej naturze rzeczywistości tropił przypisane jej drobne delikatności. Jego twórczość nie pozostawiała żadnych złudzeń, podobnie jak środowisko polityczne nie oszczędzało świata. Surowy wydźwięk jego „zaangażowanych” wierszy nie trąci jednak suchym moralizatorstwem. Wręcz przeciwnie. To raczej „zaangażowane ożywanie słowa”, jak należałoby podkreślić za Anną Misiak, które nabierało u niego echa, jakie tylko może kryć w sobie kropla samotnie drążąca skałę.

Wiersz
staje się prawdziwszy

 

Świat
staje się kłamliwszy

 

Przekreślam
co niepotrzebne

 

To co potrzebne
staje się wyraźne

 

Świat przekreśla
co potrzebne

 

Co niepotrzebne
staje się rozmyte

 

Świat
wzbudza we mnie strach

 

Jest słabszy
od wiersza

 

„A Full Moon” | Thomas Stokes

Tak silnie zakorzeniony bunt wobec zastanych praw politycznych i społecznych musiał ostatecznie zrodzić potrzebę syntetycznego występowania poza konkretną postacią. Owa synteza, którą posługuje się Fried, wymaga od jej wyznawcy zupełnie przeciwstawnej płaszczyzny działania. Tak jak historia polityczna rodzi się w linearności, tak jej przezwyciężenie musi nadejść w precyzyjnie surowej antyfrazie. W niej to, podszytej drwiną, może zrodzić się pełnoprawne słowo o brzmieniu własnej duchowości, pełnoprawny język w całej swej naturalności wyrażania siebie.

Kiedy ludzie ci mówią:
„Nie martw się
tyle
o siebie”
to przyjrzyj się
ludziom
którzy ci to mówią.
Po nich możesz poznać
jak to jest
kiedy ktoś
nie martwił się
o siebie
dostatecznie

 

„Lens” | Thomas Stokes

Zbiór, o którym mowa, będzie stanowić najszerszy przegląd twórczości austriackiego poety w języku polskim. Do tej pory polski czytelnik mógł zapoznać się z jego pracami prozatorskimi w tomach Spotkanie ze złym człowiekiem czy powieści Pożar. Jego próby poetyckie drukowano kilkakrotnie w „Literaturze na świecie” (m.in. w „austriackim” numerze 1-2 z 1997 roku) oraz w dwu zbiorach wybranych wierszy Wezwanie do niepokoju (Wydawnictwo Literackie, 1984) i Jak się ciebie powinno całować (Anagram, 2012).

Powiedz
w czym
mam wyciąć
twoje imię?
W niebie?
Jest za wysoko
W chmurach?
Są zbyt ulotne
W drzewie
które się ścina i spala?
W wodzie
która wszystko zmywa?
W ziemi
którą się zadeptuje
i w której tylko
leżą umarli?
Powiedz
w czym
mam wyciąć
twoje imię?
W sobie
i w sobie
i coraz głębiej
w sobie

Publikacja była możliwa dzięki uprzejmości tłumacza Ryszarda Wojnakowskiego. Wstęp do wyboru wierszy Austriart.pl


Ryszard Wojnakowski

Tłumacz literatury niemieckojęzycznej. Pomysłodawca serii wydawniczej współczesnej poezji austriackiej „Śpiewać to być”. Uhonorowany licznymi wyróżnieniami, w tym Nagrodą im. Karla Dedeciusa. Tłumacz dzieł m.in. Heinricha Bölla, Roberta Musila, Ericha Marii Remarque’a, Josepha Rotha, Gershoma Scholema. W ostatnim czasie na rynku polskim ukazało się jego translatorskie opus magnum Maskarada geniuszy Fritza Herzmanovsky’ego-Orlando.


Thomas Stokes III

Malarz-samouk. W obrębie jego zainteresowań malarski mieści się głównie portret, który należy rozpatrywać w kategoriach abstrakcyjno-psychologicznych. Mieszka w San Antonio w Texasie.

erich friedpoezja austriackaryszard wojnakowski
Poprzednie

Antoni Wit wraca do Mahlera

20 grudnia 2019
Następne

Chwila mrocznych odczuć [Peter Handke „Godzina prawdziwych odczuć”]

30 stycznia 2020

Odpowiedz Anuluj pisanie odpowiedzi

Bądź z nami na bieżąco!

Zainstagramuj się!

Instagram post 2285847955801296003_13484373947 🐥 #zostańwdomu Przesyłamy Wam najserdeczniejsze życzenia spokoju i zdrowia na te Święta! Obyśmy już wkrótce mogli dumać na zielonej trawce jak ci zakochani z pocztówki 🌼

#wielkanoc2020 #easter2020 #ostern2020 #austriartpl #loveaustria #stayhome #bleibzuhause #familytime #relaxtime
Instagram post 2274016222709735075_13484373947 #zostańwdomu #bleibzuhause 
How are you, guys? We're diving into Daniel Kehlmann's novel "Die Vermessung der Welt" 🤓 Any extra reading suggestions? Share it with us!

#readingtime📚 #austriartpl #literaturaaustriacka #bookworm #bookstagrampl #czytambolubie #staysafe #readinggoodies #książkoholik #loveaustria
Instagram post 2269993397166442036_13484373947 📘 Pani Justyna Sobolewska @sobolewskaj dziś wspomina Rilkego. My Światowy Dzień Poezji chcemy uczcić wierszem Else Lasker-Schüler. Niech da nam wytchnienie.

World Poetry Day 2020. Else Lasker-Schüler translated by Wanda Markowska. Give us a rest ❤ #currentlyreading

#poetryoftheday #elselaskerschüler #poem #wierszempisane #dzieńpoezji #czytamcodziennie #kochamypoezję #womanpoetry #womanpower #kobietypiszą #gedichtdestages #deutschegedichte #austriartpl #classicpoetry #worldpoetryday
Instagram post 2261748977057073683_13484373947 Drodzy czytelnicy, krótka informacja: książka znaleziona na jednym z mokotowskich śmietników, gdzieś między plastikiem a bioodpadami. Spacerujcie uważnie 😊 "FRANZ KAFKA. KOSZMAR ROZUMU" Ernsta Pawla. ❤

#franzkafka #garbage #booklovers #bookstagrampl #bookworm #czytambolubie #proza #wielcypisarze #bestwriters #bestfindings
Instagram post 2250334328549870967_13484373947 Oto i on. Znaleziony na Wielkim Antykwariacie Warszawskim w @kinoiluzjon. Wolfgang Georg Fischer. Dobra niedziela z serią "Nike" 👈 @wydawnictwoczytelnik

#wgfischer #bookstagrampl #bookworm #literaturaaustriacka #bestbooks #czytamy2020 #fleamerket #bookmarket #usedbooks #czytelnik
Instagram post 2249407981229149438_13484373947 📘 Claudio Magrisa przedstawiać nie trzeba. Habsburgów również. Czym jest mit wyjaśniać nie trzeba. Co jednak, gdy powyższe elementy złożymy w jedną całość? 〰️ "Mit Habsburski" jest przede wszystkim historią owej miłości do porządku i zatrzymuje się, być może z przesadą dyskrecją, na progu odkrycia chaosu. [...] Mit błyszczy tylko wtedy, kiedy ulega demistyfikacji jego urok rodem z kartonowych dekoracji. 〰️ Tymi słowami Claudio Magris wprowadza czytelnika do trzeciego wydania książki "Mit Habsburski w literaturze austriackiej moderny" - tomu, którym i my właśnie możemy się cieszyć. Swój debiut dzieło miało w 1963 roku. Jak wygląda austriackie "zawieszenie w powietrzu" sprzed 57 laty? Czy tezy Magrisa przetrwały próbę czasu?

Już w najbliższy czwartek, 27 lutego o godz. 18 w Austriackim Forum Kultury, spróbujemy wszyscy na to pytanie odpowiedzieć. @afkwaw

Nasz "Mit..." na tle plakatu Jakuba Zasady (2019) 😍

#claudiomagris #mithabsburski #bookstagrampl #bookworm #czytanietopasja #afkwaw #austriartpl #spotkanieliterackie #weekendvibes #czytamy2020
Więcej i więcej... Śledź nas na Insta!

Najnowsze artykuły

  • Tadeusz Rittner | Moje życie

    Tadeusz Rittner | Moje życie

    20 kwietnia 2021
  • Chwila mrocznych odczuć [Peter Handke „Godzina prawdziwych odczuć”]

    Chwila mrocznych odczuć [Peter Handke „Godzina prawdziwych odczuć”]

    30 stycznia 2020
  • Świat jest słabszy od wiersza [Wiersze Ericha Frieda]

    Świat jest słabszy od wiersza [Wiersze Ericha Frieda]

    15 stycznia 2020
  • Antoni Wit wraca do Mahlera

    Antoni Wit wraca do Mahlera

    20 grudnia 2019
  • Król tańczy [Kaiser Maximilian I – Lieder, Chansons, Tänze | PER-SONAT Recenzja]

    Król tańczy [Kaiser Maximilian I – Lieder, Chansons, Tänze | PER-SONAT Recenzja]

    7 grudnia 2019
  • Peter Handke | Odczyt noblowski [ANGIELSKI]

    Peter Handke | Odczyt noblowski [ANGIELSKI]

    7 grudnia 2019
  • Peter Handke | Odczyt noblowski [NIEMIECKI]

    Peter Handke | Odczyt noblowski [NIEMIECKI]

    7 grudnia 2019
  • Nieszczęście po austriacku [Peter Handke „Krótki list na długie pożegnanie”]

    Nieszczęście po austriacku [Peter Handke „Krótki list na długie pożegnanie”]

    4 grudnia 2019
  • Młodzieńczy Mozart [Recenzja Mozart Jurowski]

    Młodzieńczy Mozart [Recenzja Mozart Jurowski]

    2 grudnia 2019
  • Anton Bruckner w drodze na Monsalvat [Recenzja Bruckner/Wagner Andrisa Nelsonsa]

    Anton Bruckner w drodze na Monsalvat [Recenzja Bruckner/Wagner Andrisa Nelsonsa]

    29 listopada 2019

Tagi

3 tage in quiberon austriacka kinematografia austriackie forum kultury austriacki jazz beethoven dramaturgia austriacka elfriede jelinek etiuda&anima festiwal nowe horyzonty filharmonia narodowa film austriacki film dokumentalny franz kafka georg trakl gustav mahler heldenplatz horyzonty trakla joseph haydn kinematografia austriacka kino austriackie kino europejskie literatura austriacka literatura XXI wieku literatura XX wieku michael haneke muzyka austriacka muzyka klasyczna narodowy instytut fryderyka chopina noc trakla peter turrini plac bohaterów poezja austriacka rechnitz ruth beckermann styx teatr austriacki teatr jaracza w łodzi thomas bernhard walc waldheima waldheims walzer warszawski festiwal filmowy western wolfgang amadeusz mozart zielone kłamstwa z miłości
  • O NAS
  • Redakcja
  • Call for papers
  • Kontakt

© 2019 AUSTRIART. Wszelkie prawa zastrzeżone. Wykorzystywanie materiałów wymaga zgody redakcji.